حجت الاسلام والمسلمین مظفر سالاری، نویسنده، مدرس و مشاور داستاننویسی، دارای ۳۰ سال سابقه مطبوعاتی، پژوهش و تدریس و کتاب «رؤیای نیمه شب» پرفروشترین رمان معاصر فارسی در ۱۰ سال اخیر از جمله آثار موفق اوست.
«دعبل و زلفا» اثر پرفروش و برگزیده دیگر این نویسنده در جشنواره میراث مکتوب رضوی است که در کمتر از یک سال پس از انتشار در ۴۴ هزار نسخه از سوی انتشارات آستان قدس رضوی تجدید چاپ شد و همچنان هم مورد اقبال مخاطبان قرار دارد.
«مرا با خودت ببر» جدیدترین رمان او درباره امام جواد(ع) است که در بازه زمانی سه ماه پس از انتشار در پنج نوبت با شمارگان ۶ هزار نسخه از سوی بهنشر(انتشارات آستان قدس رضوی) روانه بازار کتاب شده است .با این نویسنده همراه شدیم تا در مورد این دو اثر خواندنی به گفتوگو بپردازیم.
او در ابتدا نوشتن در مورد ائمه معصومین(ع) را کرامتی برای خود میداند و میگوید: نوشتن دو اثر در مورد امام رضا(ع) و فرزند بزرگوارشان توفیقی بزرگ از سمت خداوند به من بود و ائمه(ع) نوشتن این آثار را به من حواله کردند. خوشحالم این آثار با استقبال خوب مخاطبان روبهرو شده است. من در هر دو اثر «دعبل و زلفا» و «مرا با خودت ببر» سعی کردم به جنبههای غیرمادی زندگی بپردازم.
به گفته او کارهای دینی به جهان غیب یعنی باطن دنیا میپردازند؛ به طور مثال در داستان «دعبل و زلفا»، زلفا در پی بیماری چشمی، نابینا میشود و با عنایت امام رضا(ع) شفا پیدا میکند؛ در این داستانها ما میتوانیم کرامات ائمه معصومین(ع) را نقل کنیم که به جهان غیب تعلق دارد. شرط ایمان هم این است به جهان غیب ایمان داشته باشیم.
به گفته سالاری، در رمان «مرا با خودت ببر» نیز سعی شده در قالب بیان داستان عاشقانه پسری به نام ابراهیم به کرامات، مقتضیات زمانه امام جوادالائمه(ع) و درایت این امام در زمان خلفای عباسی پرداخته شود.
سیر داستانگونه رمان دینی موجب جذب مخاطب میشود
سالاری، یکی از دلایل اصلی محبوبیت و استقبال مخاطبان از آثار خود را بهره گیری از قالب داستان عنوان میکند و میگوید: یکی از ویژگیهای این کتابها که در قالب ادبیات مذهبی به مخاطبان ارائه میشود و آنها را جذب میکند، ارائه محتویات دینی در قالب داستان است و اینکه این داستانها به شکل خطابه و یا مقاله نیستند، بلکه سیر داستانگونهای دارند که برای خواننده بسیار دلکش و شیرین بوده و سبب میشود خواننده نتواند میل به خواندن کتاب را در خود سرکوب کند. همچنین وقتی داستان خوب نوشته میشود و جمعی آن را مطالعه میکنند، همانها مبلَغ کتاب میشوند و مطالعه آن کتاب را به افراد دیگر پیشنهاد میدهند و اینگونه یک اثر، پرخواننده میشود.
داستانهای سالاری با بهکارگیری چاشنی عشق، طنز و معنویت به زبانی ساده ولی جذاب نوشته شدهاند؛ دارای تعلیق هستند و هر فصل به گونهای به پایان میرسد که خواننده را برای خوانش فصل بعد ترغیب میکند؛ همه این موارد سبب میشود طیف وسیعی از مخاطبان از نوجوانان تا افراد میانسال و سالخورده طرفدار آثارش باشند.
نویسنده رمان پرفروش «رؤیای نیمه شب» ادامه میدهد: بخشی از آثاری که درباره زندگی حضرت رضا(ع) در کشور چاپ شده، تکرار مکررات، کلیشهگویی و فاقد جذابیتهای لازم برای خوانندگان هستند؛ زندگی حضرت رضا(ع) بهخصوص از آنجایی که ایشان از مدینه به طرف مرو میآیند، ماجرای ولایتعهدی، جلسات مناظره امام رضا(ع) و شهادت ایشان بار داستانی خوبی دارد. رفتار امام رضا(ع) درسهای آموزنده بسیاری دارد که میتوان آن را برای مخاطب کودک و نوجوان بیان کرد؛ از جمله اینکه حضرت رضا(ع) در مقابل ستمگران و حاکمان عباسی با عزت و اقتدار برخورد کرده و حرف خود را صریح و محکم ادا میکنند ولی در مقابل زیردستان و شیعیان و مردم، فوقالعاده مهربان هستند. مهربانی، کرامت، مقام علمی بالای حضرت در مناظرات، ارتباطات مردمی و رفتارهای سیاسی از جمله مواردی است که در زندگی امام رضا(ع) بسیار مشهود است و میتوانند سوژههای خوبی برای خلق داستانهای جذاب باشند.
این نویسنده و پژوهشگر ادامه میدهد: با توجه به استقبال خوب از کتاب «دعبل وزلفا» و «مرا با خودت ببر» از خداوند میخواهم توفیق نوشتن اثری در مورد امام هادی(ع) را به من عطا کند؛ چرا که در مورد شخصیت امام هادی(ع) در بین ائمه معصومین(ع) کمتر کتابی نوشته شده و ایشان مظلوم هستند.
نویسنده برگزیده جشنواره میراث مکتوب رضوی با اشاره به اینکه نوشتن داستان درباره ائمه اطهار(ع) از نوشتن هر داستان دیگری سختتر است، تصریح میکند: ما نمیتوانیم درمورد ائمه معصومین(ع) آن طور که دوست داریم شخصیتپردازی کنیم چون آنها حجت خدا بر زمین هستند و حرف و کارشان ملاک عمل است؛ بهترین کار برای پرداختن به زندگی معصومین(ع) این است که قالب داستان را انتخاب کنیم و به طور غیرمستقیم درخلال روایت داستان، خط مشی و ویژگیهای اخلاقی و رفتاری ائمه معصومین(ع) بیان شود.
ضرورت حمایت نهادهای فرهنگی از نویسندگان
به گفته سالاری در حال حاضر آثار فاخر در حوزه ادبیات داستانی که مورد پسند مخاطبان قرار بگیرد، کم هستند. اگر میخواهیم آثار فاخر مذهبی درحوزه ائمه معصومین(ع) داشته باشیم، باید از نویسندگانی که داستان ادبی زیبا با ساختار نو ومناسب مینویسند حمایت کنیم.
او ادامه میدهد: نوشتن آثار در حوزه ادبیات دینی دستکم یک سال زمان میبرد و نویسنده باید حدود ۶ ماه صرف تحقیقات تاریخی و۶ ماه صرف نوشتن کند. اگر نویسنده بخواهد تمام تمرکز خود را روی کتاب بگذارد ولی در زمان نوشتن اثر حمایت نشود، قطعاً خروجی کار اثر خوبی نخواهد بود. در انتظار روزی هستیم که نویسندگان فارغ از مسائل معیشتی بنویسند و شغل نویسندگی به رسمیت شناخته شود.
نظر شما